Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, Türk Hava Yolları’nı, sponsor olduğu ‘Batman’ filmiyle ilgili reklamı üzerinden eleştirdi. Çetin, “THY, dünyayı sanal Gotham’a götürüyor ama Antalya’ya getiremiyor” dedi.
ATSO’nun Şubat ayı meclis toplantısında konuşan Davut Çetin, terör olaylarından Rusya yasakları nedeniyle tarım ve turizm sektörlerinde yaşanan sorunlar ve kent gündemiyle ilgili değerlendirmelerde bulundu.
50 GÜNDE 30 MİLYON DOLARLIK KAYIP
Turizm ve tarımda Rusya ambargosuyla başlayan sıkıntının bütün Antalya ekonomisini etkilediği ve bunun üzerine bir de terörün eklendiğini belirten Davut Çetin, aralık ayı başında ATSO olarak Antalya’nın kayıp riski ve çözüm önerilerine ilişkin öneri raporundaki öngörülerinin bugün maalesef ortaya çıktığını kaydetti. Geçen hafta itibariyle meyve sebze ihracatında yüzde 38, domates ihracatında yüzde 63 düşüş olduğunu söyleyen Çetin, “50 günlük ihracatta 30 milyon dolar kayıp gerçekleşti. En fazla kaybı yüzde 63.3’le domateste yaşadık. Domates ihracat geliri 32.5 milyon dolardan 11.9 milyon dolara geriledi” dedi.
KAYBIN SEBEBİ RUSYA
İhracat kaybının esas olarak Rusya’ya ihracatın düşmesinden kaynaklandığını anlatan Çetin, “Geçen yıla göre bu yıl 50 günde Rusya ihracatı 33 milyon dolardan yüzde 91’lik kayıpla 2.9 milyon dolara düştü. Alternatif pazar olarak İsrail, Azerbaycan, Beyaz Rusya’da artış var, ama yeterli değil. Asıl sorun havanın ısınmasıyla bundan sonra yaşanacak. Şu anda domatesin hal fiyatı 1 liraya doğru geriliyor, yani 5-6 yıl öncesi fiyatlar düzeyinde” dedi.
TURİZMDE İKİ BÜYÜK PAZARDA DA DÜŞÜŞ VAR
Ocak ayı turizm rakamlarını değerlendiren Çetin, Rusya’da yüzde 81, Almanya’da yüzde 16, Hollanda’da yüzde 20 ve toplamda yüzde 17 düşüş gerçekleştiğini açıkladı. Şubat ayındaki toplam kaybın yüzde 21 olduğunu belirten Çetin, “Almanya, İngiltere gibi pazarlarda erken rezervasyonların düştüğü de basında yer aldı. Böyle giderse turizmde yüzde 25-30 civarında kayıp yaşayabiliriz. Eğer dış ve iç koşullar olumlu yönde gelişirse son aylarda toparlanma olabilir ve Rusya pazarında bile beklediğimizden daha iyi sonuç alabiliriz. Ama en kötüsüne hazırlanmak gerekir ki zararı en aza indirelim” dedi.
DÜNYA KADAR ŞEY SÖYLEDİK MADONNA ÖNE ÇIKTI
Hükümet ve birçok bakana sundukları raporda, risklere aralık ayı başında dikkat çektiklerini söyleyen ATSO Başkanı, fazla birşey değişmeyince ve erken rezervasyon düşüşleri medya organlarında yazılınca raporu basınla paylaştıklarını belirterek, “Dünya kadar şey söyledik, ama Madonna konusu öne çıktı. Önemli değil, sonunda dün yeni önlemler açıklandı” dedi.
TURİZMDE BEKLENTİLERLE ARADA ÖNEMLİ BİR FARK VAR
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun bakanlarla birlikte basın toplantısıyla turizmi ele almasının, sorunun anlaşıldığını, izlendiğini göstermesi bakımından önemli olduğunu aktaran Çetin, ancak beklentilerle alınan kararlar arasında halen önemli bir fark kaldığını kaydetti. Çetin bunları, şöyle sıraladı:
“* 6 bin dolarlık uçak desteği elbette önemlidir, ancak bu desteğin kararı gecikmiştir ve 31 Mayıs’a kadar destek de artık yeterli değildir. Bakanlığa bu sürenin uzatılması için yetki verileceği söyleniyordu. Ancak bir karar çıkmadı. Dolayısıyla uçak desteği süresi uzatılmalıdır.
* Antalya’da turizm, tarım sektörleri ve ayrıca tedarikçi sektörlere de 1 yıllık borç ertelemesi veya ödeme tatili ve düşük faizli kredi sağlanması gereklidir. Antalya’da artık sorun turizmi ve tarımı aşmıştır. Bu iki sektörün tedarikçileri, gıda sektörü, tekstil, inşaat, boya, mobilya gibi bütün sektörler etkilenmektedir.
* Sayın Başbakan ‘Tarımda, terör durumunda nasıl afet desteği veriyorsak, ihtiyaç duyulduğu takdirde turizme de uygulanacaktır’ dedi. Bu doğru bir yaklaşım, ancak beklemeye gerek yoktur. BDDK’nın kredi yapılandırması uygulama kararı zaman kaybetmeden alınmalı ve Antalya’da krizden etkilenen bütün işletmeleri kapsamalıdır.
* Turizm sektörüne istihdam desteği verilmesi en önemli konulardan birisidir. Ancak geçen yıl sayın Başbakan, TOBB şurasında benim konuşmam sırasında araya girerek bunun yapıldığını, biz izah edince de yapılacağını söylemişti. Ancak bu karar bir türlü çıkmadı. Bakanlıklar istihdam desteği için bir formül geliştiremediler. Mecliste olan geçici istihdam düzenlemesinin turizme destek olacağı söylendi, ancak bunun yeterli olmayacağı görülmektedir. İstihdam desteği mutlaka yeniden ele alınmalıdır.
* Sayın Başbakandan direkt tarifeli seferler konusunda da müjde bekliyorduk, o da olmadı. Antalya turizminin dış hatlarda direkt tarifeli sefer sorunu maalesef devam etmektedir. Uçakla 2-3 saatlik yerler İstanbul aktarmasıyla 7-8 saate çıkmaktadır. Şu çağrıyı da yapayım. Gelin uçak desteklerini sadece charter ile sınırlamayın. Bir yıl boyunca belirli merkezlerden gelecek direkt uçaklara da destek verelim. Sağlık turizmi, golf turizmi diyoruz, direkt tarifeli uçak olmadan alternatif turizm gelişmez.
* Sonuç olarak, özellikle BDDK’nın kredi yapılandırması konusunda karar alabileceği konusu bir ümit oldu. Ama sayın Başbakanın da vurguladığı güven kaybedilmemesi, aşırı karamsarlığın önlenmesi açısından somut ve kapsamlı karar gereklidir. En başında etkin kriz yönetimi önlemleri devreye alınsa herkes rahatlar. Ama bugün halen herkes ödeme derdinde ve maalesef bu halen anlaşılmıyor.”
THY GOTHAM’A GÖTÜRÜYOR, ANTALYA’YA GETİREMİYOR
ATSO Başkanı Davut Çetin, sponsor olduğu ‘Batman’ filmi ve bununla ilgili reklamı üzerinden THY’yi de eleştirdi. THY’nin bugünlerde yabancı spor kulüplerine sponsorluklarıyla dikkat çektiğini anlatan Çetin, “Son olarak yeni Batman filmine sponsor oldu. Hatta bir reklamı var, Batman filmindeki sanal Gotham kentine sefer yaptığını söylüyor. Yani THY, dünyayı sanal Gotham’a götürüyor ama Antalya’ya getiremiyor” dedi. Başkan Çetin, talep ettikleri çeşitli merkezlerden Antalya’ya direkt seferler yapılmasını istedi.
