Rusya’ya yaptırım uygulanan malların transiti sınırlandırıldı
Rusya’daki lojistik, ithalatçılar ve dış ticaretçiler gözüyle transit ticaretteki sorunlara güncel bir perspektif sunmak istedik.
Rus meslektaşlarımız olayı nasıl yorumlamışlar paylaşmak istedik. Düşünülen çözüm arayışlarını, seçeneklerini ortaya koyduk.
“Kommersant” haber sitesinde makaleden alıntıdır.
Türkiye, Rusya’nın özellikle son dönemde en önemli “dostane” ticaret ortaklarından biri olarak görüldü. 6-7 Mart itibariyle Rusya’ya yönelik yaptırımlı ürünlerin transit geçişini geçici veya kalıcı olarak askıya aldı.
Resmi bir açıklama yapılmamakla birlikte, Türk işletmeleri, durumun AB’nin baskısıyla gerçekleştiğini belirtiyorlar. Lojistik uzmanları uzun zamandır transit sistemin kapatılmasını bekliyorlardı. Bir sonraki adım ise yaptırımlı malların ithalatı kapatılmayacak, sadece gümrük vergileri ve ücretleri ödenerek Türk malı olarak tescil edilmesi ve Rusya’ya nakledilmesi gerekeceği için maliyeti artacak.
6-7 Mart gecesi Türk gümrük yetkilileri, AB yaptırım listesinde yer alan ve Rusya ve Belarus’a taşınan yükleri reddetmeye başladı. Bununla birlikte, resmi bir yazı ve açıklama olmadı. Lojistik uzmanları ve dış ticaret katılımcıları, AB’nin Türkiye’yi transit yoluyla yaptırımlı ürünleri taşıma konusunda baskısını arttırdığına dikkat çekiyorlar.
Gazeteye demeç veren bir Rus yetkili, “Türk gümrük yetkililerinin, Rusya’ya yönelik yaptırımlı ürünlerin transitini reddettiğini” söylüyor. Ancak, bazı kaynaklar transitin yasaklandığını ancak yükün gümrüklenmesinin ve taşınmasının mümkün olduğunu söylüyorlar. Bugünlerde Türkiye’den Rusya’ya mal taşıyan şirketler, Türk gümrük sisteminden Rusya ve Belarus’u hedef ülke olarak seçemiyorlar.
Tüm Lojistik uzmanları ve dış ticaretçiler, resmi bildirim olmadığını vurguluyorlar. Türk ortaklarının resmi bir karar alındığında önce bir duyuru yapılması gerektiğini söylüyorlar. Şimdiki durumun geçicimi yoksa kalıcı mı olacağı teknik bir arıza veya güncellemeden mi kaynaklandığı tartışılan konular arasaında . Ancak, bazı Rus gümrük ve lojistik brokeri, yetkililerin resmi açıklama yapacaklarını zannetmiyorum diye demeç verdi.
Ağır yük taşımacılığı pazarının bir oyuncusu olan bir şirketinin müdürü, Rusya-Türkiye transit yolu üzerindeki anlaşmazlığın Türk tarafında teknik sorunlar ve Rusya tarafında politik bir karar olduğu yönünde dillendirildiğini söylüyor. Türkiye’nin NCTS (Yeni Nesil Gümrük İşlemleri Sistemi) adlı bilgi sisteminde sorunlar olduğu için Rusya tarafından transit yüklerin engellendiğini söyleyen bazı kişiler olsa da bazı kişilerde Türkiye’nin daha fazla vergi ve ücret toplama isteğinden kaynaklandığını düşünüyor.
Türk tarafındaki teknik sorunların çözülebileceğini söyleyen bazıları da var, ancak çoğunluk geçici bir sorun olmadığını düşünüyor. Şimdilik tek çözüm Türkiye’de yükleri gümrüklemek, Türk menşeli bir sertifika almak ve sonra Rusya’ya göndermek, diyor bir çoğu.
Bu normal bir gümrükleme süreci olarak yapılabilir ve şimdiye kadar ek bir talep gelmedi, ancak üç veya dört gün alacak ilave bir süreç ve KDV (18%) ödemesi gerektiriyor.
Deneyimli Lojistik uzmanları, Rusya’ya yapılan sevkiyatların bir gün İran’a yapılan sevkiyatlarla aynı hale geleceği ve ödemeler ve vergiler ödenmek zorunda kalacakları konusunda uyardı. “İran yıllarca böyle yaşadı, herkes bunu iyi biliyor” diyor. “Yerel analistler, yüklerin gümrüklenmesi gerektiği ve aslında Türkiye’nin bundan daha fazla kazanacağı bir süreç olarak tahminler yaptılar.”
Dünya ülkelerinin yaptırım paketlerinden Rusya’ya geri ihraç etmenin tamamen yasaklanması olasılığının yasal bir adım olarak geleceğini düşünenler de var. Bu kişiler taşımacılık sektörü için sonuçların olumsuz olacağına katılıyor: “Eğer olayların dinamiği böyle olursa, kesinlikle transit teslimat sürelerinin artışını ve Rusya’da mal fiyatlarında önemli bir artışı göreceğiz.” Taşımacılık sektörü için sonuçları olumsuz olacak.
Başka bir Rus yetkiliye göre, Türkiye üzerinden aylık transit malların değeri 200-400 milyon dolar arasında olabilir. Ana tedarik edilen ürünler; küçük ev aletleri, elektronik ürünler, yiyecekler, giyim ve yedek parçalar olarak sıralanıyor, diyor. Onlara göre, akıllı telefonlar, tabletler, dizüstü bilgisayarlar ve diğer elektroniklerin% 20’sine kadarı paralel ithalat yoluyla Türkiye’ye geliyordu. “Distribütörler muhtemelen henüz kapalı olmayan ülkelere, örneğin Birleşik Arap Emirlikleri ve Çin’e kanallarını taşımaya başlayacaklar, ancak bu belirli bir zaman gerektirecek”, diyor.
Bzı yetkililer, Türk yetkililer, Rusya’ya ihracatı izin vermezse, Rus distribütörlerin stoklarındaki bazı elektroniklerin tükeneceği konusunda uyarıyor.
Bir çok kaynak, Türkiye üzerinden tedarikle ilgili sorunları doğruladı. Kaynak, sorunların Aralık ayının sonundan başladığını ve şimdi kitlesel bir nitelik kazandığını söylüyor. “Türkiye üzerinden paralel ithalat yoluyla elektronik ithal eden ithalatçılar, alternatif yollar aramaya başlayacaklar ve bu zaman alacak”, diye açıklıyor.
“Kommersant” kaynağına göre, bazı taşıyıcılar “bazı yedek parça sorunlarını Türkiye üzerinden çözüyorlardı”. Bu oyuncuların sayısı azdı çünkü en yaygın tedarik kanalları Çin, Hindistan, İran ve Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan geçiyordu.
“Oto pazarı paralel ithalatı tercih ediyor Türkiye, Rusya’nın oto yedek parça ithalatçıları için önemli bir lojistik merkezi olarak da hizmet veriyor, ancak RF’deki yedek parça ana tedarikçisi hala Çin, Türkiye’den genellikle plastik tamponlar, tanklar, kaplar getiriliyordu ve parça ithalatı hacimleri açısından ülke, 2021’de 1,32 milyar dolarlık bir gösterge ile 10. sırayı aldı. Tabii ki, durum yedek parça pazarını olumsuz etkiliyor, hala bazı tüketim malzemelerinde bir kıtlık hissediliyor, ancak Türkiye’nin kararının geri dönüşü olmayacak sonuçları olmamalı çünkü alternatif tedarik kanalları var.”
Yedek parça tedariki açısından Türkiye, “ana değil ama hacim yaratan bir kanal” idi: “Şimdi lojistik ortaklarımızla birlikte tedarik rota değişikliklerini hızlıca çözeceğiz.”
Birçok ithalatçının sorunlarla karşılaşmadığını da belirtienler de var “Şu anda yedek parça tedarikinde sorunlarla karşılaşmıyoruz” diyen “Ülkedeki son felaket nedeniyle lojistik yolların yeniden dağıtılması nedeniyle bazı gecikmeler olmasına rağmen, müşterilerimizi tamamen hizmet verebilecek yeterli yedek parça stoğumuz var” diyenlerde var. Sorunların çözüm yollarından biri, özellikle Türkiye, Çin ve diğer ülkelerdeki üretimin yerelleştirilmesinin devam etmesi olabilir. Türkiye’nin alternatifi olarak, Yakın Doğu ülkeleri, örneğin BAE, Kazakistan ve Ermenistan da dahil olmak üzere diğer ülkeler düşünülebilir, diyorlar.
Kaynak https://www.kommersant.ru/doc/5873184
