2017 harika bir başlangıç oldu, ancak şimdi övünme zamanı değil…
Değerlendirmem Türkiye odaklı değil, küresel bağlamdadır…
Bir ay önce, dünyanın önemli yük taşıyıcılarının ve havaalanlarının bazılarının yaptığı ocak ayı hava kargo sonuçlarının iyi olduğuna dikkat çektik. Hatta eleştiriler de aldık… Güzel eleştirilerdi her zaman görüşlerinize açığım.
Ocak / Şubat sonuçlarını bir araya getirilene kadar kesin yargıya varmak ve talep büyümesinin altında yatan sebepleri ortaya koyabilmemiz mümkün olmayacaktı.
Hava Kargo taşıyıcıların ve havaalanlarının birçoğunun Şubat ayında elde ettiği kazanımların Ocak ayında yaptıklarından çok daha iyi olduğu için hava kargo sektörünü tebrik etme vakti geldi.
Kutlamalıyız çünkü 2016 yılının sonlarında yaşanan güçlü talep artışı yeni yılda da devam ediyor görünüyor.
Evet, bazı havayolları kötü sonuçlarıyla boğuşuyor. Air France-KLM, Delta Air Lines ve LATAM gibi taşıyıcıların hala kargo figürlerinin düşüşünü görüyoruz ancak en azından düşüşleri daha da kötüleşmedi ve diğer büyük taşıyıcıların ve havalimanlarının çoğunun hızlanan bir talep artışı bildirdiğini görüyoruz.
IATA ve WorldACD, dünya genelini kapsayan kargo figürlerini paylaştığında , hava kargo talebindeki yıllık artışların çift basamaklı olduğunu görmek şaşırtıcı olmayacak.
Ama şimdi, kutlamaları geride bırakıp ayaklarımızı yere basalım ve şimdiki zamana dönelim.
Yani, şu soruyu sormanın zamanı geldi: “Hava kargo talebi neden bu kadar kuvvetli?
Son on yılın iniş çıkışlarının (çoğunlukla düşüşler olarak geçmişti) nihayetinde geride kaldığını ve Hava Kargonun Altın Çağ’a geri döndüğümüzü düşünmek isteriz tabi ki. Ama belki de bazı gerçekleri görmeliyiz. Mesela dünya ticaretindeki eğilimlerin bileşimi , Asya’da yükselen bir orta sınıf ve müşterilerin hava taşımacılığının faydalarının maliyetlerden kolayca daha ağır basabileceğinin farkına varmaları. Asya orta sınıfı büyüyor ve Çin’de daha fazla insan, aynı Fransız şaraplarını, Şilili yaban mersini ve Avrupa’daki ve Kuzey Amerika’daki insanlara verilen Alaska somonunu istiyor. Aynı şekilde, alış veriş alışkanlıklarındaki değişimler ekspres taşımacılık talebini büyük ölçüde artırmıştır.
Bu eğilimler hava taşımacılığına olan talebi artırmaya devam edecek, ancak dikkate alınmaya değer başka bir şey var: Yakın tarihli birkaç rapor, hava kargonun 2017 yılının başlarında büyümesinin, denizyolu taşımacılığındaki kötü müşteri memnuniyetinin yol açtığı modal bir değişimin sonucu olduğunu göstermektedir.
Denizyolu fiyatları bir süredir dengesiz ve bu bazı konteyner hatlarının kapasitesini düşürmesine yol açtı ve bazı raporlara göre sevkıyatlarda ciddi gecikmeler yaşandı. Bu nedenle, denizyolu taşımacılığı müşteri memnuniyetsizliği ve havayolu taşımacılığına geçişi hızlandırdı.
Dünya dış ticaretin çok önemli bir kısmı denizyolu ve konteyner ile taşınıyor. Burada en önemli etken kuşkusuz maliyetlerin çok daha uygun olması. Ancak 2016’nın son çeyreğinde dünyanın yedinci büyük konteyner hat operatörü Hanjin Shipping’in iflası konteyner piyasasında dalgalanmaya neden oldu. Özellikle orta ve küçük hat operatörleri için pazarın sürdürülebilirliği tehlikeli bir hal aldı.
Güney Koreli firmanın iflasının, sektörde yeni önlemleri de beraberinde getirdiğini gözlemliyoruz. Denizyolu taşımacılığının dev firmaları arasında birleşmelere ve satın almalara şahitlik ediyoruz. Çinli COSCO Shippping, China Shipping Lines ile birleşti. Hemen ardından Japonya kökenli 3 konteyner hat operatörü küresel rekabette yer almak amacıyla konteyner şirketlerini, tek çatı altında birleştirme kararı aldı.
Bu gelişmelerin ardından gemi arzının azalması, denizyolunun tercih edilmesinin sebebi olan düşük maliyetleri olumsuz etkilemeye başladı. Yükselen konteyner ithalat navlunları Uzakdoğu’dan yapılan taşımalarda hem ithalatçılarımızın hem de yarı mamul ithalata dayalı üretim yapan ihracatçılarımızın maliyetlerini yükseltmeye devam edecek ne yazık ki.
Uzakdoğu ile sürdürülen lojistik faaliyetler için alternatif taşıma modu ise havayolu.
Burada konuyu farklı bir noktaya çekmek istiyorum.
Hava kargo taşımacılığı endüstrisinin birkaç yıl önce şu an denizyolu taşımacılığının düştüğü durumdaydı. Müşteriler , fiyat avantajı ile havayolu taşımacılığının güvenilirliliğini sorgulanmıştı. Hatta hava kargo servisini kullanmak zorunda kalan müşteriler bile havayollarının servislerine olumsuz yaklaşmışlardır. Sonuç olarak müşteriler havayolundan denizyoluna dönmüşlerdi.
Sonuçta hava kargo sektöründeki çok sayıda insan ve kurum müşterilere hava tedarik zincirindeki istedikleri uçtan uca güvenilirliği sağlamaya yönelik bir adım attı.
Havayolları, havaalanları, servis sağlayıcıları, kargo toplulukları ile birlikte daha iyi bir performans çizdi, kısacası birlikte daha iyi çalışmaya başladılar. Şimdi, hava kargo için yükselen servis seviyeleri ile rüzgar denizyolu için terse döndü ve hava kargo yelkenlerini rüzgarla doldurmaya başladı.
Hava kargo için geçerli olan iyi haberlerin de bir sonu olacak. Denizyolu sektörü de ders çıkaracak, toparlanacak ve hizmet servis kalitesi yükselecektir. Bu bir gerçek dünya ticaretinde denizyolu var olaca ve her zaman önemli olacaktır. Bu yarışma uzun süre bu şekilde bu şekilde kalmayaca , bazı sektörler zayıflayacak , bazıları güçlenecek, bu nedenle hava taşımacılığı endüstrisi gevşememeli ve savaşmaya devam etmeli.
Hava Kargo Sektörü müşterilerinin ihtiyaçlarını karşılayan bir çok ürün sunmak için son üç yılda çok çalıştı, ancak çalışmaya devam etmezsek müşterilerimiz bizi her zaman başkasına tercih edecektir.
Mehmet Kali
