Dünyanın önde gelen uzay ve havacılık şirketi Boeing’in yeni Türkiye web sitesi www.boeing.com.tr ’nin açıldığını duyurmaktan mutluluk duyuyoruz. Türkiye web sitesi, Boeing’in ticari uçakları ile savunma alanındaki ürün, hizmet ve Türkiye’de yürüttüğü program ve projeleri hakkında oldukça kapsamlı bir içerik sunuyor. Bu sitenin Türk uzay ve havacılık sektörüne olduğu kadar havacılığa ilgi duyan bireyler için de faydalı ve değerli olmasını umuyoruz.
Türkiye’de Boeing
Boeing Ticari Uçaklar
Boeing, 1968 yılından bu yana, Türk havayolu şirketlerine doğrudan veya kiralayıcı şirketler aracılığıyla 240’dan fazla yeni uçak teslimatı gerçekleştirmiştir. Bugün yaklaşık 200 Boeing uçağı Türkiyeli operatörlerin hizmetindedir.
Boeing şirketi hızla büyüyen Türkiye pazarına en uygun uçakları sağlayabilmek için Türk taşıma şirketleriyle yakın ilişki içinde çalışmaktadır. THY 1960’lı yılların sonunda, filosuna kattığı DC–9, DC–10 ve Boeing 707 uçakları ile “Jet Çağı”na girdi. Yıllar içinde, Türk havayolu şirketleri 727, 757, MD–80 ve en modern 737 ve 777 uçaklarını da kullanmaya başladı. Bir THY iştiraki olan, yetki sertifikalarına sahip THY Teknik ise bölgesinde ve çevresinde Boeing 737 uçakları için dünya standartlarında bir bakım merkezidir.
Boeing Türkiye’de önemli müşterileri olan SunExpress (Türk Hava Yolları ve Lufthansa ortak girişimi, Pegasus Havayolları ve Saga Havayolları ile de karşılıklı fayda sağlamaya dayalı işbirlikleri geliştirmiştir.
Boeing Savunma, Uzay ve Güvenlik
Boeing’in Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişkisi McDonnell Douglas’ın ilk F–4 Phantom savaş uçağının teslimatını gerçekleştirdiği 1970’li yıllara dayanmaktadır. Bugün Türkiye’nin envanterinde halen kullanmakta olduğu 157 adet F–4 savaş uçağı bulunmaktadır. 1980’li yıllarda Türk Ordusu ilk McDonnell Douglas Harpoon gemi savar füzelerini teslim almış ve sonrasında da ek Harpoon füzesi ve destek sistemleri alımlarını ve yenilemelerini sürdürmüştür.
Türkiye’de en iyi bilinen Boeing ürünlerinden biri taktik ve savunma kuvvetlerine erken uyarı, kontrol ve haberleşme olanağı sağlayan Havadan Erken Uyarı ve Kontrol Sistemidir. (AEW&C). 2002 yılında Türkiye Cumhuriyeti ile Boeing çok işlevli elektronik tarama radarı donanımlı 4 adet AEW&C sistemi için sözleşme imzalamıştır. Platformu 21. yüzyıl havacılık elektroniği, navigasyon ekipmanı ve uçuş güvertesi ile donatılmış Yeni-Nesil Boeing 737-700 üzerine kurulmuştur. Barış Kartalı olarak bilinen bu program Türkiye Cumhuriyeti tarafından tek sözleşme altında yapılan en büyük savunma alımlarından biridir. Boeing ilk Barış Kartalı AEW&C uçağını Şubat 2014’te teslim etmiştir. Bu yıl içinde teslim edilecek iki AEW&C uçağının yanı sıra, 2015 yılında dördüncüsünün teslimatı yapılacaktır.
Boeing Türk Hava Kuvvetleri’ne ait KC–135 tanker uçaklarının periyodik fabrika-seviyesi bakım hizmetlerini sağlamak üzere bir proje üstlenmiştir. Bu önemli proje aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri personelinin bu hizmetleri gelecekte verebilmesini sağlayacak eğitimler de içermektedir.
Türkiye’de Tedarikçiler ve Ortaklar
Boeing, doğru çözümler sunabilmek ve teknolojik işbirliği yoluyla bilgi paylaşmak amacıyla, ticari ve askeri havacılık programlarında Türk hava-uzay sanayi ile işbirliği içindedir. Türkiye ve Türkiye dışındaki Boeing programlarında, Boeing şirketi TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş. (TAI)’den, sayıları giderek artmakta olan özel sektör tedarikçilerine kadar, Türkiye’de geniş yelpazeye yayılmış bir ortaklar ağı ile çalışmaktadır. Ankara, Istanbul, İzmir, Bursa, Kayseri ve Eskişehir’de bulunan 20’den fazla tedarikçi ve TAI bu ağın en iyi örnekleridir. Boeing Türkiye’de yaklaşık 2,500 kişiye istihdam sağlamaktadır , ve yıllar içinde şirketin
Türkiye’ye sağladığı iş hacmi 1,2 milyar ABD Doları’ndan fazladır.
Barış Kartalı (AEW&C) Programı’nda SELEX, TAI, THY, HAVELSAN, AYESAS, ASELSAN ve MiKES dahil olmak üzere çeşitli Türk savunma firmaları da çalışmıştır. Türk savunma sektörü ile yürütülen diğer programlar, TAI’nin de Boeing üretimi Kore AEW&C’lerin parçalarının imalatı ve montajı için kontrat imzaladığı NATO AWACS dönem ortası iyileştirme ve Peace Eye (Kartal Gözü) programlarıdır. Bunun yanı sıra, Fokker Elmo firması da İzmir’deki yeni tesislerinde farklı platformlar için kablo demeti üretimi yapmaktadır.
TAI ve Kale 1997 yılından bu yana tüm ticari havacılık programlarına katılmaktadır. İlaveten, PFW 787 programı için parça sağlamakta ve THY Teknik çeşitli Boeing ticari uçak modelleri için teknik hizmetler ve bakım hizmetleri sağlamaktadır.
Boeing aynı zamanda, serbest ticaret bölgelerinde yeni tesis kurulumlarına da olanak sağlamaktadır: PFW (ESBAŞ), Fokker Elmo (ESBAŞ) ve Kale (DESBAŞ). Boeing’in uluslararası kilit tedarikçileri de – PFW, Fokker Elmo, Alenia ve SpiritAerosystems dahil — Türkiye’de yatırım yapmakta ve iş imkanı sağlamaktadır.
Boeing üniversiteler ve öğrencilerle işbirlikleri kurarak, Türkiye havacılık sanayisinin uzun vadeli gelişimini de desteklemektedir.
- Şubat 2013 tarihinde, Boeing ve Istanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) havacılık teknolojileri araştırma alanında ilk işbirliklerini başlattılar.
- Boeing ve İTÜ birlikte ticari uçak kabinlerinde yolcular için hava kalitesini artıracak, gelişmiş bir hava filtreleme sistemi için AR-GE çalışması yürütecekler.
- Boeing, İTÜ ve THY birlikte, hava taşımacılığı yönetimi yüksek lisans programı kurdular.
- Boeing Türkiyeli üniversite öğrencilerine ABD’de staj olanağı sağlamaktadır.
Türkiye’de Boeing
Ekim 2012 tarihinde Bernard J. Dunn Boeing Türkiye Başkanı olarak atanmıştır. Dunn, Ankara’da bulunan Boeing Türkiye Merkez ofisinde, Türkiye’de ki tüm şirket ticari faaliyetlerini koordinasyonunu yürütmektedir. İstanbul’da ise Boeing uçakları kullanan havayolları ile çalışan dört Boeing Ticari Uçaklar teknik temsilcisi çalışmakta, farklı projelerde çalışmak üzere 17 mühendis de Türkiye’de geçici görevde bulunmaktadır. Bunlara ek olarak, Boeing farklı Türk firmalarında 2.500’e yakın istihdama da destek sağlamaktadır.
Sosyal Sorumluluk
Boeing, bir firmanın yalnızca ürettiği ürün ve hizmetlerin kalitesiyle değil, iş yaptığı yerlerdeki toplumlarla olan ortaklıklarının gücüyle de ölçülebileceğine inanmaktadır. Boeing Türkiye, sağlıktan eğitime, kültür ve sanattan insani hizmetlere kadar geniş bir yelpazede çeşitli alanlardaki sosyal sorumluluk projelerine odaklanmıştır.
