1 Haziran 2020 tarihi itibarıyla ülkemizde başlayan “Yeni Normal” sürecinin etkilerini görmeye devam ediyoruz. Ülkemiz açısından baktığımızda diğer taşıma modlarına kıyasla en az etkilenen taşıma modunun denizyolu olduğunu biliyoruz. Ancak yine de bu dönemin etkilerinin üçüncü çeyrekte görülmesi ve navlun fiyatlarında artış yaşanması olası ihtimaller olarak görülmeye devam ediyor.
Denizyolu taşımacılığının Mayıs-Haziran ayları itibarıyla nispeten normale döndüğünü söyleyebiliriz. Yeni normal ile birlikte kamu otoriteleri tarafından getirilen kısıtlamaların azalmasının limanlara olan olumlu yansımaları sürüyor. Özellikle Haziran ayı itibarıyla ilave bekleme sürelerinin belirgin oranda azaldığı ve operasyonların hız kazandığı görülüyor. Bunların yanı sıra limanlarda yer alan depoların kapasite kullanım oranlarında da artış meydana geldiğini görüyoruz.
T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürlüğü tarafından açıklanan Haziran ayına ait yük istatistikleri ise şöyle:
“Bu yılın Ocak-Haziran döneminde limanlarda elleçlenen yük miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,9 artış gösterdi. Limanlarda elleçlenen yük miktarı, söz konusu dönemde 243 milyon 435 bin 583 ton oldu. Haziranda ise limanlarda elleçlenen yük miktarı, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,6 azalarak 38 milyon 282 bin 461 tona geriledi.
Limanlardan gerçekleştirilen ihracat amaçlı yükleme miktarı haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7,2 artarak 10 milyon 946 bin 458 ton, ithalat amaçlı boşaltma miktarı ise yüzde 2,1 azalarak 17 milyon 181 bin 581 ton olarak gerçekleşti. Ocak-Haziran dönemine bakıldığında ise dış ticaret amaçlı deniz yolu taşımacılığında elleçlenen toplam yük miktarı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,6 artışla 179 milyon 623 bin 18 tona yükseldi.”
Bunun yanı sıra etkileri tüm dünyada görülen ve 4 aydan uzun bir süredir tüm sektörlerde iş yapış şekillerini değiştiren COVID-19 salgını, denizyolu taşımacılığında da farklı uygulamaları beraberinde getirdiği gibi temassız işlemin yani dijitalleşmenin önemini bir kez daha ortaya koydu.
UTİKAD’ın temsil ettiği sektörün dijitalleşme ile daha rekabetçi kılınması amacının bir yansıması olan İnovasyon Odak Grubu, pandemi ile birlikte dijitalleşmenin tercihten çok ihtiyaç olduğundan yola çıkarak sürdürdüğü çalışmalara hız verdi. Biz geleceğin lojistiğinde temassız ve kağıtsız iş süreçlerine hazırlık yapmak üzere zaten bir yılı aşkın süredir tüm taşıma modları için dijital iş akış şemalarını hazırlamaktaydık. Şimdi bu çalışmaları hızlandırdık ve İnovasyon Odak Grubu bünyesinde taşımacılık ve lojistikte dijitalleşme projesini çalışmaya başladık.
Bu proje ile tüm taşıma modlarında evrak ve onay süreçlerinin dijital ortama taşınması planlanıyor. Projemiz ülkemizin taşımacılık faaliyetleri özelinde tasarlanan bir proje olup henüz araştırma-geliştirme aşamasında. Ele aldığımız projenin en önemli noktası ise kamu idaresi birimleri ile lojistik sektörü paydaşlarının bir araya getirilmesidir. Ülkemizde Tek Pencere, Liman Tek Pencere, Konteyner ve Liman Takip Sistemi, Serbest Bölge Giriş Çıkış Programı gibi dijitalleşme yönünde atılan adımları çok değerli buluyoruz. Diğer taraftan Kağıtsız Gümrük Uygulaması ile birçok belgenin elektronik ortama taşındığını gözlemliyoruz. Ancak uygulamada yeknesaklığın oluşması adına tüm taşıma modlarının dahil olduğu süreçlerin tümünün elektronik ortama aktarılması gerektiğine inanıyoruz. İnovasyon Odak Grubu’nda ele aldığımız proje tam da bu noktadaki gereksinimi gidermeye yönelik olarak şekilleniyor.
Bu konuyla ilgili olarak geçtiğimiz günlerde bir webinar da düzenledik. UTİKAD Genel Müdürü Cavit Uğur’un moderatörlüğünde düzenlediğimiz “Lojistikte Dijitalleşme ve Somut Girişimler” konulu webinara UTİKAD Yönetim Kurulu Üyesi ve İnovasyon Odak Grubu Başkanı Nil Tunaşar, Dokuz Eylül Üniversitesi Lojistik Yönetimi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Okan Tuna, TroyAvi Danışmanlık Kurucu Başkanı Dr. Emre Serpen ve CLECAT Gümrük, Dolaylı Vergilendirme ve BT Kıdemli Müdürü Dominique Willems konuşmacı olarak katıldı. Sektör temsilcileri tarafından büyük ilgi gören webinarda, dijitalleşmenin gerekliliği detaylı olarak anlatıldı.
UTİKAD olarak bundan sonraki süreçte de sektörel bazda yapılması gereken iyileştirmeleri ve alınması gereken önlemlere dair girişimlerimizi sürdüreceğiz. Derneğimizin temel amaçları olan Türkiye’de lojistik sektörünün gelişimi, dünya kriterlerinde hizmet sunulabilmesi, küresel entegrasyon ve sürdürülebilirliğin sağlanması için çalışmaya devam edeceğiz. Sağlıkla kalın.
Emre ELDENER
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı
Deniz Ticareti Dergisi
