TUSAŞ, Honeywell ve Rolls-Royce arasındaki anlaşma, Türkiye’de yerel montaj, parça imalatı, kontrol, test ve bakım istasyonunun oluşturulmasını kapsıyor.
ANKARA, Türkiye, Aralık 10, 2015 – Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş. (TUSAŞ) ve Light Helicopter Turbine Engine Company, 2013 Eylül’ünden beri Savunma Sanayi Müsteşarlığının bir programı olan Türkiye Hafif Sınıf Özgün Helikopter (TLUH) projesi için CTS800 turboshaft motorlarını sağlamak amacıyla bir anlaşma imzaladılar. Light Helicopter Turbine Engine Company’de Honeywell International Inc. (NYSE: HON) ve Rolls-Royce’un yüzde 50’şer ortaklıkları bulunuyor.
Bu yılki Paris Air Show’da imzalanan bir mutabakat anlaşmasını pekiştiren bu anlaşma, Türk Hafif Sınıf Özgün Helikopter platformuna CTS800-4AT motor modelini entegre etmek ve sertifikalandırmak için beş yıllık bir geliştirme programını içeriyor. Anlaşmanın, global pazarın yanı sıra yerel olarak Türk askerî ve sivil pazarına helikopterler sağlayacak bir üretim programı ile sonuçlanması bekleniyor. CTS800 ile operatörler, görev mesafesini ve taşıma kapasitesini artıran denenmiş bir ticari ve askeri motor sisteminden faydalanabilecekler..
Geliştirme programına ek olarak Light Helicopter Turbine Engine Company (LHTEC), motorun Türkiye’de üretimini ve bakımını sanayileştirmeyi planlıyor, böylece üretim ve istasyon onarımı için yerel fırsatlar sağlanarak Türk havacılık pazarı da geliştirilecek.
LHTEC başkanı Daryl Mastin, “Bu anlaşma Türk havacılık endüstrisine yeni bir istihdam zenginliği ve endüstriyel faydalar sunacaktır. LHTEC, gelecekteki bu filo için bakım ve tamir yeteneklerine sahip yerel bir istasyon kurmanın yanı sıra CTS800 motorunu üretmek için yerel Türk şirketleri ile çalışmaya da kararlıdır” diyor.
Geliştirme programı, yerel işgücüne olumlu etkisinin yanı sıra, teknik ve ticari avantajlar da sağlıyor. 2020’de teslim edilmek üzere TUSAŞ, şu anda Türk Kara Kuvvetleri’nde kullanılan T129 ATAK helikopterlerinde bulunan aynı motor modeli olan CTS800 ile 5 tonluk, çift motorlu bir helikopter tasarlayacak.
Türkiye gayri safi yurtiçi hasılasının yaklaşık dörtte biri imalat sektöründen kaynaklandığı için Türkiye Hafif Sınıf Özgün Helikopter projesi, hem üretim programı hem de motor geliştirme için imalat ve destek sağlamak açısından yerel Türk tedarikçileri için önemli bir potansiyel sunuyor. Doğrudan yerel üreticilerle çalışacak CTS800 global destek ağı, yerel iş talebi ile yerel yeteneklere uygun daha fazla iş fırsatı yaratılmasına da yardımcı olacaktır.
Mastin, “TUSAŞ’ın geliştirilecek yeni yerel helikopteri için LHTEC CTS800 motoru, en zorlu ortamlarda denenmiş özellikleri sayesinde parlak ve kesin bir seçimdir. ATAK ve TLUH filosu arasındaki sinerji, pazardaki diğer motorlara kıyasla daha iyi bir destek ağı ile mühendisler için lojistik, bakım ve aşinalık açısından daha fazla verimlilik sağlamaktadır ” diyor.
Editöre Notlar
Carey A. Smith, ABD Savunma Bakanlığı, NASA, devlet kurumları, dünyanın çeşitli ülkelerinin savunma bakanlıkları ve savunma endüstrisi üstlenicilerine, geniş bir mühendislik, ürün ve lojistik servisleri yelpazesi sunan Honeywell Aerospace’in Savunma ve Uzay stratejik iş biriminin başkanıdır.
Savunma ve Uzay endüstrisinde 30 yıldır çalışan Smith’in geçmişi, operasyonlar, program ve mühendislik yönetimi, yeni iş geliştirme, stratejik planlama, sistem mühendisliği ve gelişmiş teknoloji alanlarındaki tecrübelerle dolu. Smith 2011’in Eylül’ünden 2015 Mart’ına kadar, uzay, güvenlik, lojistik ve sağlık çözümleri sağlayan bir kurum olan Honeywell Technology Solutions Inc.’de (HTSI) başkandı. Bu süre zarfında HTSI, maliyetlerini düşürürken, rekor kâr oranlarını, global genişlemeyi ve çeşitliliği, endüstrinin en iyi kazanma oranlarını ve performansını gerçekleştirdi.
Smith kariyerine 1985’te bir sistem mühendisi olarak IBM Federal Systems’da başladı. Satın almalar sonucu kariyerini Lockheed Martin’de sürdürdü. Kariyerinde Teknik Servisler Başkan Yardımcılığı, Lockheed Martin Kanada Başkanlığı ve Naval Business Development Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulundu.
Smith, Syracuse Üniversitesi’nde elektrik mühendisliğinde fen bilimleri yüksek lisans derecesi ve Ohio Northern Üniversitesi’nde elektrik mühendisliğinde fen fakültesi diploması aldı. 2015’te Ohio Northern’de Yılın Ünlü Mezunu seçildi. 2014’te Bilim, Teknoloji, Mühendislik ve Matematikte (BTMM) Top 100 farklı liderden biri olarak seçildi ve 2012’de BTMM’de Top 100 kadın liderden biri oldu. Program Yönetimi uzmanı ve Yeşil Kuşak sertifikalarına sahip ve ondan fazla makalesi yayınlandı, bunlardan biri Time Life Books tarafından onaylandı. Smith, Profesyonel Servisler Konseyi Direktörler Kurulu’nun ve NATO Endüstri Danışma Kurulu’nun bir üyesi. |
TUSAŞ ve LHTEC, CTS800 Motoru İçin Anlaşma İmzaladılar

Mehmet Kali
Hello everyone. My name is Mehmet Kali. In the industry, I am known as "Kali". I graduated from the first civil aviation training school in Turkey, which was known as the Civil Aviation School at the time and is now Eskişehir Technical University, in 1991. As I graduated from the Business Administration department, it was a bit challenging for me to integrate into the industry. I have worked for companies such as SultanAir, DHMI, Havaş, and Swissair, and currently, I provide services and consultancy in air cargo transportation. I have experience in dispatching, air traffic control, passenger services, and aircraft coordination. During my time at Swissair, I had the opportunity to experience aviation training in many countries. Since 2012, I have been focusing on air cargo transportation. For three years, I taught courses on air cargo at Nişantaşı University. I still hold valid IATA certifications related to both passenger and cargo operations. For over ten years, I have been managing aeroportist.com, a news website related to aviation, which initially started as a hobby. I enjoy building aviation networks and sharing knowledge. If there is anything I can contribute to, I am here. Best regards "kali"